🌍🇹🇿 TAREHE 14 OKTOBA — SIKU YA NYERERE

Kumbukizi ya Mwalimu Julius Kambarage Nyerere (1922–1999)

Leo Tanzania na Afrika nzima tunasimama kwa heshima na tafakari, tukimkumbuka Baba wa Taifa, Mwalimu Julius Kambarage Nyerere — mwana wa Butiama, lakini pia mtoto wa Afrika nzima.
Sauti yake bado inasikika katika upepo wa historia, kama mwalimu anayeendelea kufundisha kizazi ambacho hakijawahi kukaa darasani kwake.

MTU WA MAONO, MWALIMU WA ROHO

Nyerere hakuwa tu mwanasiasa, alikuwa mwanadamu wa roho kubwa — mtu aliyeliona taifa kabla halijazaliwa, aliyetamani kuona Watanzania wakiwa huru, sio kwa jina tu, bali kwa fikra.
Alisema:

“Ukombozi wa kweli ni ukombozi wa akili.”

Ndiyo maana hakupigania uhuru tu, bali alijituma kuelimisha watu, kuamsha fikra, na kupanda mbegu za utu, umoja, na uadilifu.

NYERERE NA AFRIKA – SAUTI YA UHURU

Wakati bara la Afrika likiwa bado limeshikwa na minyororo ya ukoloni, Nyerere alisimama kama mwenge wa matumaini.
Alisaidia kupigania uhuru wa nchi kama Msumbiji, Zimbabwe, Namibia, Angola, na Afrika Kusini.
Dar es Salaam ikawa makao makuu ya mapambano ya ukombozi barani Afrika.

Kwao Nyerere, uhuru haukuwa wa mipaka ya taifa — ulikuwa ni wito wa utu na haki kwa wanadamu wote.
Aliona Afrika kama familia moja, akasema:

“Uhuru wa Tanzania hautakuwa kamili mpaka Afrika yote iwe huru.”

UONGOZI WENYE MAONO

Nyerere aliishi falsafa ya Ujamaa na Kujitegemea — si kwa maneno, bali kwa matendo.
Aliamini kuwa maendeleo ya kweli si kujilimbikizia mali, bali kustawisha jamii nzima.

Katika kijiji cha kijamaa, watu walishirikiana, walilima pamoja, walijenga shule, zahanati, na barabara.
Haikuwa rahisi, lakini ilikuwa dhana ya uongozi unaojengwa juu ya misingi ya upendo na usawa.

Kiongozi mmoja wa kimataifa aliwahi kusema:

“Nyerere was poor by choice, but rich in integrity.”
(Nyerere alikuwa maskini kwa hiari, lakini tajiri kwa uadilifu.)

MWALIMU WA FIKRA NA MAADILI

Nyerere alikuwa msomi wa kwanza wa Kiafrika kuandika tafsiri ya “The Republic” ya Plato kwa Kiswahili, na pia The Merchant of Venice ya Shakespeare — akiamini elimu si ya wazungu tu, bali ni haki ya kila binadamu.

Aliamini fikra huru zinatengeneza taifa huru.
Ndiyo maana alisisitiza elimu iwe msingi wa maendeleo, si anasa ya wachache.

Alisema:

“Elimu ni silaha kubwa zaidi ya kupambana na ujinga, umasikini, na maradhi.”

Leo shule nyingi, vyuo na hata sera za Afrika zimejengwa juu ya kanuni zake za maadili, uzalendo, na utu.

NYERERE NA ULIMWENGU

Heshima yake ilivuka mipaka ya Afrika.
Viongozi kama Nelson Mandela, Kwame Nkrumah, na Kenneth Kaunda walimtaja kama nguzo ya uadilifu na amani.
Mashirika ya kimataifa yalimheshimu kwa msimamo wake wa haki na maadili ya kibinadamu.

Alipumzika mwaka 1999, lakini ulimwengu ulijua umeondokewa na mwangaza wa nadra.
Hata hivyo, nuru yake bado inaangaza — katika siasa, elimu, na roho za vizazi vinavyokuja.

MAISHA YA KUJITOA — URITHI WA NYERERE

Nyerere aliishi kwa maneno machache, lakini vitendo vikubwa.
Hakuwa tajiri, hakujijengea majumba, hakuhifadhi mali, lakini aliacha taifa huru lenye utu.

Aliamini uongozi ni huduma, si heshima; ni kubeba mzigo, si kupokea heshima.
Na hivyo, katika kila mtumishi wa umma mwenye uadilifu, katika kila mwalimu anayeelimisha kwa moyo, katika kila kijana anayeishi kwa maadili — Nyerere bado anaishi.

UJUMBE KWA KIZAZI CHA SASA

Sisi tulio hai leo, tunapaswa kujiuliza:
Je, tunatembea katika njia aliyotuonesha?
Je, tunalinda heshima ya taifa hili kama alivyofanya?
Je, tunathamini utu kuliko pesa, na ukweli kuliko umaarufu?

Kwa sababu kama hatutafuata maono yake, basi tutakuwa kizazi kilichopoteza dira, kilichosahau kwamba uhuru ni wajibu, si tuzo.

 MWALIMU HAJAFA

Leo tunapowasha mwenge wa kumbukumbu, tuseme kwa sauti moja:

“Mwalimu hajaenda mbali, yuko katika damu yetu, katika maneno yetu, katika ndoto za taifa letu.”

Tanzania ni kioo cha Afrika kwa sababu aliamini kwamba utu ni zaidi ya siasa.
Upendo ni zaidi ya nguvu.
Na ukweli ni zaidi ya hofu.