Mimi ndiye mtu pekee ambaye furaha yangu inategemea.”
– Gaur Gopal Das
Kila siku tunapamka, tunakutana na watu, mazingira, matukio na majibu tofauti ya maisha. Wengi wetu tumezoea kufikiri kwamba furaha ni kitu kinachotolewa kutoka nje — kama tungepata kazi bora, mwenzi anayefaa, fedha nyingi, au heshima kutoka kwa jamii, basi tungelikuwa na amani.
Lakini ukweli ulio wa kina zaidi ni huu: furaha si zawadi, ni matokeo ya hali ya ndani.
Ni kama chemchemu — haitegemei mvua ya nje, bali maji yaliyomo ndani yake.
Wakati Akili Yako Inapokabidhi Uongozi wa Hisia Kwa Wengine
Wanasayansi wa saikolojia wanatuambia kwamba furaha haitegemei tukio, bali maana tunayoipa tukio hilo.
Mfano:
Wafanyakazi wawili wanaweza kufutwa kazi siku moja. Mmoja anaanguka katika huzuni, mwingine anasema, “Labda ni wakati wangu wa kuanzisha biashara.”
Watu wawili wanaweza kuishi katika nyumba ndogo, lakini mmoja anaona ni gereza, mwingine anaona ni makao matakatifu ya upendo.
Tofauti ni mtazamo.
Tunapofikiri furaha inatoka nje, tunajifunga kifungoni mwa watu. Wakati mtu anakusema vibaya, unavunjika. Wakati wanakusifu, unapaa. Hivyo maisha yako yanakuwa kama yo-yo — yakipanda na kushuka kulingana na wengine.
Lakini mtu anayejua kuwa furaha yake inategemea yeye, anakuwa kama mlima thabiti: upepo unapita, lakini hauutikisi.
Siri ya Ustahimilivu ni Kujijua
Falsafa nyingi za kale kama Stoicism, Vedanta, na hata mafundisho ya Kikristo, zote zinafundisha kanuni hii moja:
“Usiwe mtumwa wa matokeo, bali kuwa huru katika moyo wako.”
Hekima hii inatukumbusha kwamba mambo hayatakuwa mazuri siku zote, lakini unaweza kuwa mtu mzuri siku zote.
Mtu anapokutukana, anaonyesha utu wake — si wako.
Ukipoteza kitu, bado wewe ni zaidi ya mali yako.
Ukipoteza cheo, bado una thamani.
Kwa hiyo, furaha ni kama mizizi: haionekani juu, lakini ndiyo inashikilia uhai wa mti.
Amani Ya Mungu Ndiyo Ngome ya Ndani
Biblia inasema:
“Amani ya Mungu ipitayo akili zote ihifadhi mioyo yenu.” – Wafilipi 4:7
Hii ni amani ambayo haitegemei kama unayo au huna, kama unapendwa au unapewa kisogo, kama unashinda au unapoteza.
Ni amani inayotoka katika kujua wewe ni nani mbele za Mungu.
Mtu anayemjua Mungu kwa undani anajua kuwa hakuna binadamu anayeweza kumpa au kumpokonya utulivu wake.
Tafakari mfano huu:
Yesu akiwa baharini, dhoruba kali ilivuma, wanafunzi wakatetemeka, lakini Yeye akalala.
Siyo kwamba bahari ilikuwa tulivu — moyo Wake ulikuwa umetulia.
Ndivyo roho tulivu inavyofanya — haitegemei hali, inazishinda.
Mahali Tunapopoteza Amani Yetu Bila Kujua
1. Kazini
Tunapokosa kutambua kusudi letu, tunajikuta tunafanya kazi kwa kulalamika. Tunapanga malalamiko kuliko mipango.
Lakini mtu anayejua furaha yake inategemea yeye, hata kazini kwake anakwenda akiwa na amani — si kwa sababu bosi ni mzuri, bali kwa sababu moyo wake una utulivu.
Mfano: Mwalimu anayefundisha si kwa mishahara, bali kwa kuona akili za vijana zikikua, hupata furaha hata bila sifa.
2. Kwenye Mahusiano
Wengi hutegemea wenzi wao au marafiki wawe chanzo cha furaha.
Tunawawekea mzigo wa kututuliza kila mara, na tunaposhindwa, tunahisi wamebadilika.
Lakini furaha ya kweli katika mahusiano huja pale mtu anapojifunza kujitosheleza, si kutegemea.
Upendo wa kweli si kutegemea mtu, ni kuamua kumpenda hata bila masharti.
3. Kwenye Jamii
Watu wengi huishi wakijilinganisha — nani anaishi nyumba nzuri, nani anatembea gari jipya, nani ana wafuasi zaidi.
Lakini jilinganisha na jana yako, si na mwingine.
Mtu mwenye furaha ya ndani anaishi maisha yake bila presha ya kushindana. Anaelewa kwamba kila mtu ana mbio zake.
4. Wakati wa Kupitia Mitihani
Kuna nyakati maisha yanakuwa magumu — maradhi, upotevu, kushindwa, au majaribu.
Lakini tafakari hili: “Wakati unapotulia, mawimbi yanapoteza nguvu.”
Kadri unavyokubali hali na kuendelea na imani, ndivyo nguvu ya kiroho inavyokua.
Mitihani si adhabu, ni zana ya kukomaza nafsi.
Furaha si tukio la kesho, ni chaguo la leo.
Ni kusema: “Licha ya yote, bado ninachagua kutabasamu. Bado ninachagua kumshukuru Mungu. Bado ninachagua kuamini kwamba kesho itakuwa bora.”
Mtu anayejua hili hawezi kushindwa. Anaweza kupungua kwa muda, lakini hatapotea.
Kwa sababu chanzo chake si ulimwengu — ni moyo wake.